Το τελευταίο λίφτινγκ στα μνημεία του Αγίου Ορους θα κοστίσει 80 εκατομμύρια ευρώ. Τα χρήματα υπάρχουν και δεν είναι ανέκδοτο. Ενα σύνολο 70 μελετών έχουν ενταχθεί από καιρό στο ΕΣΠΑ. Μερικές από αυτές εγκρίθηκαν προχθές από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Αφορούσαν σκήτες, αποθηκευτικούς χώρους και καλύβες στις Μονές Σταυρονικήτα, Αγίου Παύλου και Αγίας Αννης, όπως επίσης έναν αρσανά στη Μ. Σταυρονικήτα.
Από τα ενταγμένα έργα στα κοινοτικά προγράμματα έχουν ήδη ξεκινήσει ελάχιστα. Τα περισσότερα θα αρχίσουν την ερχόμενη εβδομάδα, όπως μας είπε ο έφορος της 10ης ΕΒΑ, αρμόδιος για την προστασία των μνημείων του Αγίου Ορους Ιωάννης Ταβλάκης. Κι επειδή μας εξέπληξε το γεγονός ότι δεν προτάθηκαν για επεμβάσεις σημαντικοί μνημειακοί χώροι, αλλά σκήτες και αποθήκες, ο κ. Ταβλάκης μας διευκρινίζει ότι στον Αθω όλα θεωρούνται μνημεία: μοναστήρια, σκήτες, κελιά και ησυχαστήρια. Η προσπάθεια που γίνεται τώρα είναι να κλείσουν τα παλιά έργα και να ανοίξουν τα καινούργια, ώστε να ολοκληρωθεί το τεράστιο έργο που ξεκίνησε πριν από τρεις δεκαετίες για την προστασία της αγιορείτικης κληρονομιάς.
Το ΚΑΣ
Στη συζήτηση που έγινε στο Συμβούλιο κάποιοι εξεπλάγησαν γιατί οι μελέτες είχαν εγκριθεί από το Κέντρο Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς (ΚΕΔΑΚ) και όχι από το ΚΑΣ, αγνοώντας (;) πως αυτό συμβαίνει εδώ και μια τριακονταετία, ενώ την ευθύνη για τα μνημεία του Αγίου Ορους έχουν οι υπηρεσίες του ΥΠΠΟΤ. Τώρα, αυτό αλλάζει. Με βάση το νόμο για τα κοινοτικά κονδύλια, η έγκριση των έργων πρέπει να περνά από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Σε εφαρμογή αυτού του νόμου είχαν την ευκαιρία τα μέλη του ΚΑΣ να ερωτηθούν για τα προσεχή έργα στον Αθω. Αλλιώς, θα αγνοούσαν την ύπαρξή τους. Τα κτίσματα που μπαίνουν σε ένα πρόγραμμα αναστήλωσης οικοδομήθηκαν στα τέλη του 18ου έως και τέλη του 19ου αιώνα. Την ευθύνη για την επίβλεψη των εργασιών είχε πάντα και συνεχίζει να έχει η 10η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.
Της Ν. ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ
