Όλοι έχουν να προτείνουν κάποιες συμβουλές για δίαιτα. Κατά πόσο όμως η επιστήμη τις υποστηρίζει; Ας δούμε μερικούς μύθους σχετικούς με την απώλεια βάρους που κάνουν τους επιστήμονες να κουνούν τα κεφάλια τους…
1. Τα τρόφιμα χωρίς λιπαρά οδηγούν σε σώμα χωρίς λίπος.
Στη δεκαετία του 1980, οι διατροφικές οδηγίες της εποχής πρόσταζαν τον καθένα να κάνει δίαιτες με χαμηλά λιπαρά. Μόνο πρόσφατα έγινε σαφές πόσο λάθος ήταν αυτό. Ονομάζοντας τις οδηγίες αυτές «ανεξέλεγκτο πείραμα σε ολόκληρο τον πληθυσμό», ο Dr. Michael Alderman δήλωσε ότι οι χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά δίαιτες μπορεί να βοήθησαν στην αύξηση της παχυσαρκίας και του διαβήτη.
Οι μπάρες ενέργειας που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι επεξεργασμένο τρόφιμο. Και τα επεξεργασμένα τρόφιμα κατά κανόνα μπορούν να σαμποτάρουν ακόμα και την πιο αυστηρή δίαιτα, κυρίως γιατί είναι πολύ εύκολο να απορροφηθούν από το σώμα μας. Ας τα θεωρήσουμε σαν μισοχωνευμένη τροφή. Επιτρέπουν στο πεπτικό μας σύστημα να ξεκουραστεί, να εξοικονομήσει ενέργεια και επομένως να βοηθήσει στην αύξηση βάρους.
Ενώ το να μη φάτε για καιρό μπορεί να καταστρέψει τη δίαιτά σας, και η αυστηρή χορτοφαγία μπορεί επίσης να αποθηκεύσει θερμίδες. Οι χούφτες αμυγδάλων, ή η συνεχής κατανάλωση smoothies μπανάνας-σόγιας, τελικά θα εμφανιστεί στην περιφέρειά σας. Η συνεχής χορτοφαγία υποβαθμίζει την εσωτερική οδηγία ενός ατόμου για το πότε να φάει, γεγονός που καθιστά σχεδόν αδύνατο να αξιοποιήσει τα σήματα πείνας και κορεσμού. Εάν δεν μπορείτε να θυμηθείτε την τελευταία φορά που ήσαστε πραγματικά πεινασμένοι, δεν είστε σε καλό δρόμο.
Η κυτταρίτιδα δεν διαφέρει από οποιοδήποτε άλλο σωματικό λίπος. Κάποια λίπη απλώς αποθηκεύονται ως κυτταρίτιδα σε ορισμένα μέρη του σώματος. Και η τυχόν περίσσεια σωματικού λίπους, προκαλείται από τις υπερβολικές θερμίδες, απ’ όπου κι αν αυτές προήλθαν, είτε από μπέικον, μπισκότα ή καρότα.
Η άσκηση δεν είναι και πολύ αποτελεσματικός τρόπος για να χάσετε βάρος, λένε οι ερευνητές. Η ποσότητα της άσκησης που απαιτείται για να χάσετε έστω και δύο κιλά – εάν η διατροφή δεν αλλάξει – είναι κάτι περισσότερο από ό, τι οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να κάνουν. Αν μόνο ασκείστε, η ζυγαριά είναι απίθανο να κινηθεί, συμφώνησε η ερευνήτρια παχυσαρκίας Susan Carnell του Πανεπιστημίου Κολούμπια. “Μπορείτε να κάνετε πολύ περισσότερα ελέγχοντας τι τρώτε.”
Στη δεκαετία του 1980, οι διατροφικές οδηγίες της εποχής πρόσταζαν τον καθένα να κάνει δίαιτες με χαμηλά λιπαρά. Μόνο πρόσφατα έγινε σαφές πόσο λάθος ήταν αυτό. Ονομάζοντας τις οδηγίες αυτές «ανεξέλεγκτο πείραμα σε ολόκληρο τον πληθυσμό», ο Dr. Michael Alderman δήλωσε ότι οι χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά δίαιτες μπορεί να βοήθησαν στην αύξηση της παχυσαρκίας και του διαβήτη.
Σήμερα γνωρίζουμε ότι τα λίπη είναι απαραίτητα για την υγεία. Το λίπος είναι ζωτικής σημασίας για τη βέλτιστη λειτουργία του εγκεφάλου, της καρδιάς, του δέρματος και άλλων σημαντικών οργάνων, καθώς και για την απορρόφηση πολλών βιταμινών. Είναι επίσης καλό για τη δίαιτα. Η πέψη του λίπους καταστέλλει την γκρελίνη, την ορμόνη που μας κάνει να αισθανόμαστε πεινασμένοι, ενώ ταυτόχρονα βοηθά στην απελευθέρωση των πεπτιδίων που μας κάνουν να αισθανόμαστε χορτάτοι, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο American Journal of Physiology, Endocrinology and Metabolismin το 2005. Μια μέτρια ποσότητα λίπους μπορεί να μειώσει επίσης το γλυκαιμικό δείκτη του γεύματος, βοηθώντας μας να αισθάνονται ικανοποιημένοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
2. Οι μπάρες ενέργειας ενεργοποιούν την απώλεια βάρους
Οι μπάρες ενέργειας που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι επεξεργασμένο τρόφιμο. Και τα επεξεργασμένα τρόφιμα κατά κανόνα μπορούν να σαμποτάρουν ακόμα και την πιο αυστηρή δίαιτα, κυρίως γιατί είναι πολύ εύκολο να απορροφηθούν από το σώμα μας. Ας τα θεωρήσουμε σαν μισοχωνευμένη τροφή. Επιτρέπουν στο πεπτικό μας σύστημα να ξεκουραστεί, να εξοικονομήσει ενέργεια και επομένως να βοηθήσει στην αύξηση βάρους.Αντίθετα, τα πλήρη τρόφιμα μπορεί να χρειαστούν σημαντική ποσότητα ενέργειας για να χωνευθούν. Η δαπάνη αυτή εξηγεί πιθανώς την ταχεία απώλεια βάρους των οπαδών των ωμών τροφίμων, εξηγεί ο Richard Wrangham στο “Catching Fire; How Cooking Made Us Human” (Perseus Books, 2009). Ενώ οι περισσότεροι επιστήμονες, συμπεριλαμβανομένου και του Wrangham, δεν συνιστούν μια διατροφή που αποτελείται μόνο από ωμά τρόφιμα, αποφεύγοντας τα επεξεργασμένα, ακόμη και εκείνα με εντυπωσιακές υποσχέσεις για την υγεία σας, θα βοηθηθείτε να φτάσετε σε ένα υγιές βάρος.
3. Η “βόσκηση” ενισχύει το μεταβολισμό και βοηθά στην απώλεια βάρους.
Ενώ το να μη φάτε για καιρό μπορεί να καταστρέψει τη δίαιτά σας, και η αυστηρή χορτοφαγία μπορεί επίσης να αποθηκεύσει θερμίδες. Οι χούφτες αμυγδάλων, ή η συνεχής κατανάλωση smoothies μπανάνας-σόγιας, τελικά θα εμφανιστεί στην περιφέρειά σας. Η συνεχής χορτοφαγία υποβαθμίζει την εσωτερική οδηγία ενός ατόμου για το πότε να φάει, γεγονός που καθιστά σχεδόν αδύνατο να αξιοποιήσει τα σήματα πείνας και κορεσμού. Εάν δεν μπορείτε να θυμηθείτε την τελευταία φορά που ήσαστε πραγματικά πεινασμένοι, δεν είστε σε καλό δρόμο.Όταν τρώμε ελεύθερα και συνεχώς, σε οποιοδήποτε μέρος και ανά πάσα στιγμή, αρχίζουμε να τρώμε περισσότερο για διέγερση και ανταμοιβή, αντί να ανταποκρινόμαστε στις ανάγκες των σωμάτων μας, είπε ο Dr David Kessler, πρώην επίτροπος του FDA και συγγραφέας του βιβλίου “The End of Overeating; Taking Control of the Insatiable American Appetite” (Rodale Books, 2009). Τέτοια συμπεριφορά δεν είναι καλή για καμία δίαιτα.
4. Το κορεσμένο λίπος προκαλεί κυτταρίτιδα και είναι κακό ούτως ή άλλως
Η κυτταρίτιδα δεν διαφέρει από οποιοδήποτε άλλο σωματικό λίπος. Κάποια λίπη απλώς αποθηκεύονται ως κυτταρίτιδα σε ορισμένα μέρη του σώματος. Και η τυχόν περίσσεια σωματικού λίπους, προκαλείται από τις υπερβολικές θερμίδες, απ’ όπου κι αν αυτές προήλθαν, είτε από μπέικον, μπισκότα ή καρότα.Προηγούμενες μελέτες εξέτασαν μαζί τα κορεσμένα λίπη με τα τρανς λιπαρά, δίνοντας στα πρώτα μια κακή εικόνα από αυτόν τον συσχετισμό. Αλλά ενώ τα τρανς λιπαρά είναι πραγματικά κακά, το κορεσμένο λίπος που βρίσκεται κυρίως στα ζωικά προϊόντα, εκτελεί πολλές σημαντικές λειτουργίες, όπως το να βοηθά το σώμα να χρησιμοποιήσει το ασβέστιο και τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα, να ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και να προστατεύει σημαντικά όργανα από ασθένειες. Και, σε μικρές ποσότητες, μπορεί να βοηθήσει ακόμη και τη δίαιτά σας. Μπορεί να φάτε μισό κιλό τυρί με χαμηλά λιπαρά, επειδή δεν έχει γεύση. Αλλά φάτε λίγο πλήρες σε λιπαρά τυρί, και μαγικά θα είστε ικανοποιημένοι.
Αντί να αποφεύγετε τα κορεσμένα λιπαρά, οι επιστήμονες προτείνουν τον περιορισμό τους σε περίπου 20 γραμμάρια την ημέρα, το ένα τρίτο της συνολικής συνιστώμενης πρόσληψη λίπους. Ένα μικρό μπιφτέκι έχει περίπου επτά γραμμάρια κορεσμένου λίπους, όπως και μια μικρή ποσότητα βουτύρου.
5. Μπορείς να φας ό,τι θες, αρκεί να γυμνάζεσαι
Η άσκηση δεν είναι και πολύ αποτελεσματικός τρόπος για να χάσετε βάρος, λένε οι ερευνητές. Η ποσότητα της άσκησης που απαιτείται για να χάσετε έστω και δύο κιλά – εάν η διατροφή δεν αλλάξει – είναι κάτι περισσότερο από ό, τι οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να κάνουν. Αν μόνο ασκείστε, η ζυγαριά είναι απίθανο να κινηθεί, συμφώνησε η ερευνήτρια παχυσαρκίας Susan Carnell του Πανεπιστημίου Κολούμπια. “Μπορείτε να κάνετε πολύ περισσότερα ελέγχοντας τι τρώτε.”Αλλά μην εγκαταλείπετε την άσκησή σας. Εκτός από μια σειρά από γενικές οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας του εγκεφάλου σας, της καρδιάς και των οστών, η άσκηση είναι ιδανική για τη διατήρηση του βάρους και τη ρύθμιση της όρεξης, είπε η Carnell. Στην πραγματικότητα, η καθημερινή εντατική άσκηση είναι το κοινό γνώρισμα μεταξύ των πρώην υπέρβαρων ατόμων που παραμένουν επιτυχώς αδύνατα.
6. Η μπίρα κάνει κοιλιά
Με 7 θερμίδες ανά γραμμάριο, το αλκοόλ είναι αυτό που οι επιστήμονες αποκαλούν “μη συνηθισμένη” πηγή θερμίδων. (Ένα γραμμάριο λίπους έχει 9 θερμίδες, ενώ οι πρωτεΐνες και οι υδατάνθρακες, όπως και οι απλές ζάχαρες, έχουν 4 θερμίδες ανά γραμμάριο.) Έτσι φανταστείτε την έκπληξή τους όταν, σε μια 13-ετή μελέτη 19.220 γυναικών στις ΗΠΑ, αυτές που απείχαν είχαν περισσότερες πιθανότητες να γίνουν υπέρβαρες από αυτές που έπιναν τακτικά μπύρα, κρασί ή ποτό.
Η σχέση παρέμεινε ακόμα και αφού λήφθηκαν υπόψιν και άλλοι παράγοντες του τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένης της άσκησης, της διατροφής και του καπνίσματος. “Είμαστε αρκετά βέβαιοι ότι η σχέση που παρατηρείται οφείλεται στη βιολογική επίδραση του αλκοόλ,” είπε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr Lu Wang της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ. Προειδοποιεί, ωστόσο, ότι η μελέτη παρακολούθησαν γυναίκες που είχαν αρχικά ένα υγιές βάρος, και δεν προάγει το αλκοόλ ως εργαλείο για απώλεια βάρους. Η μελέτη δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2010 στο περιοδικό Archives of Internal Medicine.
7. Οι χυμοί αποτοξίνωσης, τα smoothies και τα αναψυκτικά διαίτης είναι αποτελεσματικά εργαλεία στην απώλεια βάρους
“Την περίοδο που ήμαστε κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες, δεν είχαμε πολλά υγρά με θερμίδες”, εξηγεί η Dr Caroline Apovian, ερευνήτρια παχυσαρκίας στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. Ως αποτέλεσμα, το σώμα μας σήμερα ερμηνεύει τα ποτά ως έχοντα λιγότερες θερμίδες από ό,τι στην πραγματικότητα και τα βρίσκει λιγότερο ικανοποιητικά από την στερεά τροφή, και έτσι τρώμε περισσότερο για να αντισταθμίσουμε. Πολλοί επιστήμονες πιστεύουν ότι η κατανάλωση μη-διαιτητικών ποτών – εκείνων με τη ζάχαρη – συμβάλλει στην υπερβολική αύξηση του βάρους. Και ενώ συχνά φαίνονται ως τα χειρότερα, τα αναψυκτικά δεν είναι οι μόνοι ένοχοι. Οι χυμοί, τα smoothies και τα διάφορα “υγιεινά ποτά” μπορεί να προκαλέσουν σύγχυση στους εσωτερικούς θερμιδομετρητές μας και να κάνουν το βάρος δύσκολο να ελεγχθεί.
Τι γίνεται με τα ποτά διαίτης; Οι άνθρωποι που καταναλώνουν τακτικά τεχνητές γλυκαντικές ουσίες έχουν περισσότερες πιθανότητες να πάρουν βάρος, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Obesity το 2008. Η πιο λογική εξήγηση για αυτό το εύρημα είναι ότι οι πλαστές γλυκαντικές ουσίες αυξάνουν τη λαχτάρα για τρόφιμα με πολλές θερμίδες, αλλά η επιστήμη πίσω από αυτή τη θεωρία είναι μπερδεμένη. Αν όμως θέλετε να είστε ασφαλείς όσο πέφτετε νούμερα, παραμείνετε με το νερό.
livescience.com
