Ηταν ένα από τα χειρότερα σύμβολα της εποχής του Τζορτζ Μπους υιού, αλλά έχει γίνει και σύμβολο των υποσχέσεων που δεν τήρησε η κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα. Στις 22 Ιανουαρίου του 2009, ο τότε νέος πρόεδρος υπέγραψε διάταγμα, σύμφωνα με το οποίο θα έκλεινε το κολαστήριο στη ναυτική βάση των ΗΠΑ, στην Κούβα, εντός ενός έτους. Αλλά τώρα, 10 χρόνια από την άφιξη των πρώτων κρατουμένων, υπόπτων για τρομοκρατία, το διαβόητο στρατόπεδο Δέλτα παραμένει ανοιχτό - απόδειξη στα μάτια του κόσμου ότι οι ΗΠΑ έχουν γυρίσει την πλάτη στο διεθνές δίκαιο, στο όνομα του πολέμου κατά της τρομοκρατίας. Γιατί δεν έκλεισε το Γκουαντάναμο, παρά τη ρητή δέσμευσή του, ο Ομπάμα; Κυρίως, για τρεις λόγους:
1. Σθεναρή άρνηση από το δεξιό Κογκρέσο.
Το δεξιό Κογκρέσο έχει μπλοκάρει τώρα τα σχέδια του προέδρου να δικαστούν κάποιοι από τους κρατουμένους σε πολιτικά δικαστήρια στις ηπειρωτικές ΗΠΑ. Αλλά πολλοί μιλούν και για έλλειψη πολιτικής βούλησης και αποφασιστικότητας εκ μέρους του Μπαράκ Ομπάμα. Λένε ότι δεν βρήκε το θάρρος, όταν μπορούσε, στην αρχή της θητείας του, να χρησιμοποιήσει το πολιτικό του κεφάλαιο για να καταργήσει το Γκουαντάναμο.
Αμερικανοί νομικοί, και οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα, λένε ότι δεν υπάρχει ούτε ένας καλός λόγος, ούτε με όρους Δικαίου, ούτε από άποψη αντι-τρομοκρατικής στρατηγικής, να διατηρούν οι ΗΠΑ αυτή τη φυλακή και να αρχίσουν πάλι τις δίκες υπόπτων σε ειδικά στρατοδικεία.
Υποστηρίζουν ότι οι κρατούμενοι, που βαφτίστηκαν εντελώς αυθαίρετα «μαχητές του εχθρού», καθεστώς που δεν υπάρχει σε κανένα Δίκαιο, πρέπει ή να αφεθούν ελεύθεροι, ή να έχουν μια δίκαιη δίκη σε πολιτικά, ομοσπονδιακά δικαστήρια στις ΗΠΑ, κάτι στο οποίο αντιτίθεται συστηματικά το Κογκρέσο.
2. Επαναλειτουργία των αμφιλεγόμενων ειδικών στρατοδικείων.
Αν και είχε αναγγείλει την αναστολή της λειτουργίας των έκτακτων στρατοδικείων, ο Ομπάμα αποδέχθηκε τελικά μια τέτοια δίκη για τον Χαλίντ Σείχ Μοχάμεντ, ο οποίος φέρεται ως εγκέφαλος των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου. Ο Μοχάμεντ είχε υποστεί το βασανιστήριο του εικονικού πνιγμού 183 φορές.
Από νομικής απόψεως υπάρχει αδιέξοδο: παράνομες συλλήψεις και κρατήσεις, έλλειψη αποδεικτικών στοιχείων, ομολογίες που αποσπάστηκαν με βασανιστήρια, και οι οποίες δεν θα γίνονταν ποτέ δεκτές από ένα ομοσπονδιακό δικαστήριο στις ΗΠΑ. Ολα αυτά συνθέτουν μια εικόνα που πείθει τους Αμερικανούς ότι μόνο σε ειδικά στρατοδικεία θα μπορούσαν να υπάρξουν καταδίκες για όσους κατηγορούνται ως οι πλέον επικίνδυνοι τρομοκράτες.
3. Δεν υπάρχουν χώρες πρόθυμες να δεχθούν όσους απελευθερωθούν.
Από τον Ιανουάριο του 2002, στο Γκουαντάναμο κρατήθηκαν συνολικά 779 ύποπτοι από 48 χώρες - εκ των οποίων 220 αφγανοί. Σήμερα ανέρχονται σε 171 άνδρες, αριθμός που παραμένει παγωμένος, επειδή δεν υπάρχει μέρος που θα δεχθεί τους 89, για τους οποίους οι στρατιωτικές αρχές των ΗΠΑ θεωρούν ότι μπορούν να απελευθερωθούν, και επειδή δεν βρίσκονται νομικές λύσεις για να περάσουν οι υπόλοιποι από δίκη.
Καθώς δεν μπορούν να μεταφερθούν στις ΗΠΑ, η Ουάσιγκτον δεν έχει πολλές επιλογές: πρέπει να τους στείλει πίσω στη χώρα καταγωγής τους ή να βρει μια τρίτη χώρα.
Οι χώρες καταγωγής - Υεμένη, Σαουδική Αραβία, Πακιστάν και Αφγανιστάν - δεν βλέπουν με ενθουσιασμό την ιδέα να δεχθούν υπηκόους τους που κατηγορούνται για τρομοκρατική δράση, ακόμη και αν δεν έχει αποδειχθεί η ενοχή τους.
Κάποιοι κρατούμενοι, μόλις εννέα τον αριθμό, έχουν γίνει δεκτοί στη Γαλλία, και 14 στη Βρετανία.
ΤΟ ΒΗΜΑ
ΑΛΕΞΙΠΤΩΤΟ
